ในเขตตำบลสองคอน มีผู้สูงอายุในการดูแลของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข จำนวน 716 คน การแบ่งกลุ่มผู้สูงอายุตามหลักการประเมิน ADL พบว่า กลุ่มติดสังคม จำนวน 631 คน กลุ่มติดบ้าน จำนวน 80 คน และกลุ่มติดเตียง จำนวน 5 คน ในการดูแลผู้สูงอายุจะมีนักบริบาล (Care Giver) จำนวนทั้งสิ้น 7 คน โดยแบ่งออกเป็นการดูแลเฉลี่ยประมาณ 11 คน/CG 1 คน โดยการดูแลสัปดาห์ละ 1 ครั้ง จึงไม่เพียงพอต่อการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยติดบ้านและติดเตียงเท่าที่ควร ด้วยภาระหน้าที่ของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและนักบริบาล ที่มีบทบาทสำคัญมากมายในชุมชน การออกเยี่ยมบ้านและการปฏิบัติกับคนไข้จึงไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร ผู้วิจัยจึงเห็นความสำคัญของ อสม.ในชุมชน ที่มีผู้สูงอายุ/ผู้ป่วย ติดบ้านและติดเตียง โดย อสม.จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องได้รับการพัฒนาศักยภาพ เพื่อการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยในชุมชน โดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน
1.เพื่อพัฒนาศักยภาพ อสม.ในการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยกลุ่มติดบ้านและติดเตียง 2.เพื่อประเมินศักยภาพ อสม.ในการปฏิบัติงาน
การศึกษาครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนา เพื่อการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยในชุมชนอย่างใกล้ชิด โดยแบ่งการวิจัยออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การคัดเลือก อสม.ที่มีผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยในเขตรับผิดชอบ ระยะที่ 2 การพัฒนาศักยภาพ อสม โดยการอบรมของ CM (Care management) ระดับอำเภอ ระยะที่ 3 การลงมือปฏิบัติจริงในชุมชนโดยมี CM ให้คำปรึกษา และ CG เป็นพี่เลี้ยง ระยะที่ 4 การประเมินศักยภาพ อสม.ในการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วย ติดบ้านและติดเตียง โดยการใช้แบบสอบถามและการปฏิบัติจริง โดยการเปรียบเทียบศักยภาพหลังการปฏิบัติจริง โดย อสม. 2 กลุ่ม คือ กลุ่ม 1 ที่ผ่านการอบรม และกลุ่ม 2 คือ กลุ่มที่ไม่ได้รับการอบรม โดยการให้คะแนน ดังนี้ 1.ทำได้และถูกต้อง = 3 คะแนน 2.ทำได้และไม่ถูกต้อง = 2 คะแนน 3.ทำไม่ได้และถูกต้อง = 1 คะแนน 4.ทำไม่ได้และไม่ถูกต้อง = 0 คะแนน
จากการพัฒนาศักยภาพในการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยติดบ้าน ติดเตียง โดย อสม.ที่ผ่านการอบรมจำนวน 43 คน อสม.มีการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วย ติดบ้านและติดเตียง มีการดูแลตามตามภาวการณ์ดูแล ดังนี้ ภาวะการกลืนลำบาก ภาวะสมองเสื่อม ภาวะซึมเศร้า ภาวะการติดเชื้อ ภาวะการเคลื่อนไหว ภาวะการกายภาพบำบัด พบว่า กลุ่มที่ 1 ดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยสามารถทำได้และถูกต้องในการให้บริการและดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วย ติดบ้านและติดเตียง ร้อยละ 93.41 กลุ่มที่ 2 ทำได้และถูกต้อง ร้อยละ 25.12 โดยกลุ่มที่ 1 มีผลการคะแนนในการปฏิบัติมากกว่ากลุ่ม 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) ผลลัพธ์จากกระบวนการดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยในกลุ่มติดบ้านและติดเตียงของกลุ่มที่1 จึงมีศักยภาพมากกว่ากลุ่มที่2
การพัฒนาศักยภาพของ อสม.ที่ดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยติดบ้านติดเตียงนั้น ทำให้เกิดผลดีต่อกลุ่มผู้สูงอายุและผู้ป่วย และก่อให้เกิดความพึงพอใจในตังผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยรวมถึงญาติด้วย จึงนำไปสู่การพัฒนากิจกรรมการดูแลผู้ป่วยและใช้นวัตกรรมรอกมหัศจรรย์ บริหารร่างกายเพื่อให้กลุ่มดังกล่าว สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ในอนาคต
รูปแบบการพัฒนาศักยภาพ อสม.ที่เกิดขึ้น มีจุดเด่นคือ บทบาทของ อสม.ที่มีมากอยู่แล้วในชุมชน ก่อให้เกิดการต่อยอดในการดูแลผู้สูงอายุ/ผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้นไปอีก โดยอาศัยคติในการทำงาน “ชุมชนคือบ้าน คนไข้คือญาติ” ทำให้ อสม.แต่ละหมู่บ้านสามารถทำงานได้อย่างมีความสุข
การร่วมมือกันกับภาคีเครือข่ายในชุมชนเป็นเรื่องที่สำคัญอย่างยิ่ง ในการทำงานร่วมกัน มีส่วนร่วมในการทำงานและความสามัคคีกันในชุมชน เป็นแรงผลักดันให้สร้างชุมชนให้เข้มแข็งและน่าอยู่
ไม่เป็น
ไม่เคย
ไม่เคย
ไม่เคย