การแพ้ยา เป็นหนึ่งในอาการไม่พึงประสงค์จากยาที่ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วย เมื่อเกิดการแพ้ยาซ้ำ จะเพิ่มความรุนแรงของการบาดเจ็บของผู้ป่วย ค่าใช้จ่ายของครอบครัว สาธารณสุข และเพิ่มโอกาสในการถูกฟ้องร้องของบุคลากรทางการแพทย์ จากการศึกษาพบว่า หากมีการประเมินการแพ้ยาที่มีความถูกต้อง การบันทึกข้อมูลแพ้ยาที่มีประสิทธิภาพ รวมถึงการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาระหว่างบุคลากรทางการแพทย์ จะสามารถช่วยลดการแพ้ยาซ้ำได้ จังหวัดร้อยเอ็ดมีรายงานผู้ป่วยแพ้ยาซ้ำ 3,9 และ 11 รายในปี 2555-2557 และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตของผู้ป่วยจำนวน 3 ราย ในปี 2556 โดยเป็นผู้ป่วยที่แพ้ยาข้ามสถานพยาบาลทั้ง 3 ราย จังหวัดร้อยเอ็ดจึงสนใจที่จะพัฒนาระบบป้องกันการแพ้ยาซ้ำ โดยการให้ความรู้เภสัชกร การกำหนดแนวทางการบันทึกข้อมูลแพ้ยาในระบบ HOSxP และการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาของผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลต่าง ๆ ในจังหวัดร้อยเอ็ด และศึกษาผลการดำเนินงานดังกล่าว
เพื่อประเมินความรู้ของเภสัชกรในการประเมินแพ้ยาก่อนและหลังให้ความรู้ เพื่อศึกษาผลการบันทึกข้อมูลแพ้ยาในระบบ HOSxP เพื่อประเมินผลการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาระหว่างโรงพยาบาลผ่านระบบ HOSxP ในจังหวัดร้อยเอ็ด
เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยความร่วมมือของเภสัชกรและทีมเทคโนโลยีสารสนเทศจังหวัดร้อยเอ็ด มีการการประเมินข้อมูลแพ้ยาในระบบ HOSxP ที่มีอยู่เดิม และกำหนดแนวทางในการบันทึกข้อมูลแพ้ยาร่วกัน ให้ความรู้เภสัชกรในการประเมินการแพ้ยา และประสานทีมสารสนเทศของทุกโรงพยาบาลดำเนินงานให้เกิดการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาผ่านระบบ HOSxP ในจังหวัด ทำการทดสอบระบบ และดำเนินการจริง ทำการศึกษาในโรงพยาบาลของรัฐทุกแห่งในจังหวัด จำนวน 20 แห่ง เก็บข้อมูลในช่วงเดือน มกราคม – สิงหาคม 2558 ประกอบด้วย 1) ความรู้ของเภสัชกรก่อนและหลังให้ความรู้ 2) คุณภาพการบันทึกข้อมูลแพ้ยาในระบบ HOSxP ก่อนและหลังกำหนดแนวทางปฏิบัติ 3) ผลการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาผ่านระบบ HOSxP วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา โดยใช้สถิติความถี่ ร้อยละ และค่าเฉลี่ย
1. หลังให้ความรู้ เภสัชกรมีคะแนนความรู้เฉลี่ยในการประเมินการแพ้ยาสูงกว่าก่อนให้ความรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P-value=0.016) 2. การบันทึกข้อมูลแพ้ยาในระบบ HOSxP มีความถูกต้องและครบถ้วนเพิ่มขึ้นในประเด็นที่สำคัญ 3. ระบบการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาระหว่างโรงพยาบาล โดยใช้ระบบ HOSxP สามารถดำเนินการได้สำเร็จในโรงพยาบาล จำนวน 18 แห่ง 4. หลังดำเนินการพัฒนาระบบการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาผ่านระบบ HOSxPไม่พบอุบัติการณ์ผู้ป่วยแพ้ยาซ้ำข้าม โรงพยาบาลในจังหวัดร้อยเอ็ด และระบบ HOSxP ตรวจสอบพบผู้ป่วยที่มีประวัติแพ้ยาจากโรงพยาบาลอื่น จำนวน 75 รายทำให้ผู้ป่วยทั้ง 75 รายไม่ได้รับยาที่แพ้ซ้ำ 5. เภสัชกรจังหวัดร้อยเอ็ด จำนวน 103 รายมีความพึงพอใจต่อระบบที่พัฒนาขึ้นอยู่ในระดับมาก (4.40+0.69)
การส่งต่อข้อมูลด้านยาที่สำคัญจะช่วยให้ผู้ป่วยเกิดความปลอดภัยในการใช้ยา ดังนั้นจึงนำผลการวิจัยที่ได้ไปใช้ ในเครือข่ายโรงพยาบาลชุมชนทุกแห่งในจังหวัดร้อยเอ็ด และเป็นแนวทางในการส่งต่อข้อมูลด้านยาอื่น ๆ ในเครือข่ายระดับจังหวัดร้อยเอ็ด ได้แก่ การส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยที่ได้รับยา warfarin รวมทั้งมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้และเป็นต้นแบบในการส่งต่อข้อมูลด้านยาในเครือข่ายระดับอำเภอ ระหว่างโรงพยาบาลชุมชนและ รพ.สต.
ระบบการส่งต่อข้อมูลแพ้ยาผ่านระบบ HOSxP ระหว่างโรงพยาบาลอาจไม่เพียงพอที่จะป้องกันการแพ้ยาซ้ำได้ทั้งหมด หากแนวทางปฏิบัติเดิมที่กำหนดขึ้นไม่ได้รับการปฏิบัติตามอย่างอย่างเคร่งครัด นอกจากนี้ผู้ป่วยแพ้ยาจะต้องถูกรายงานเข้าสู่ระบบ HOSxP ให้ครอบคุลมมากที่สุด ข้อมูลแพ้ยาจะต้องน่าเชื่อถือ ถูกต้องและครบถ้วน และในส่วนของผู้ป่วยก็ต้องได้รับการให้ความรู้ในการป้องกันการแพ้ยาซ้ำอย่างเหมาะสม
ความร่วมมือของเภสัชกรในจังหวัดร้อยเอ็ด ที่ร่วมกันคิดและกำหนดแนวทางป้องกันผู้ป่วยแพ้ยาซ้ำ ทีมเทคโนโลยีสารสนเทศของทุกโรงพยาบาลที่ช่วยให้ระบบ HOSxP สามารถส่งต่อข้อมูลแพ้ยาระหว่างโรงพยาบาลได้ ทีมคณะกรรมการวางแผนและประเมินผล จังหวัดร้อยเอ็ด ที่ให้การสนับสนุนการดำเนินงานและงบประมาณ รวมถึงแพทย์และพยาบาลที่ได้ร่วมกันค้นหาและรายงานผู้ป่วยที่สงสัยแพ้ยาเข้าสู่ระบบการประเมินการแพ้ยาต่อไป
การส่งต่อข้อมูลแพ้ยาผ่านระบบคอมพิวเตอร์เครือข่าย
เดี๋ยวใส่ตามทีหลังนะคะ
วิชาการนานาชาติ ปี 2560 มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2560
การนำเสนอผลงานประเภท Poster ระดับดีเด่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2560