การพัฒนาโปรแกรมระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์โรงพยาบาลนาโพธิ์

ที่มา

งานบริหารเวชภัณฑ์ฝ่ายเภสัชกรรมชุมชนทำหน้าที่ จัดซื้อ จัดหา ควบคุม เก็บรักษา จัดจ่าย และกระจายเภสัชภัณฑ์ที่ถูกต้องตามหลักการและระเบียบที่กำหนดให้แก่หน่วยงานต่างๆ ภายในโรงพยาบาล โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับยาที่มีคุณภาพ เนื่องจากจำนวนผู้ป่วยที่มารับบริการแต่มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น รวมทั้งขาดระบบการจัดการด้านเวชภัณฑ์ยาที่มีประสิทธิภาพเป็นเหตุให้ยาไม่เพียงพอจ่ายให้กับผู้ป่วย ซึ่งปัญหายาขาดคลังเป็นปัญหาที่มีความสำคัญแม้จะมีวิธีการป้องกันและแก้ปัญหา แต่ก็ยังพบปัญหาเดิมอย่างต่อเนื่องซึ่งปัญหาเหล่านี้มีผลกระทบต่อผู้ป่วยคือต้องนัดให้ผู้ป่วยกลับมารับยาอีกครั้ง นอกจากนี้ยังมีปัญหาที่สำคัญคือเรื่องยาหมดอายุในคลังเวชภัณฑ์ ยาหมดอายุทำให้ทางโรงพยาบาลต้องสูญเสียค่าใช้จ่ายเป็นเงินจำนวนมาก จากปัญหาดังกล่าวจึงพัฒนาโปรแกรมระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์เพื่อใช้ในโรงพยาบาลนาโพธิ์

วัตถุประสงค์

เพื่อบริหารจัดการให้เวชภัณฑ์เพียงพอต่อการให้บริการ เพื่อลดปริมาณยาหมดอายุและป้องกันใบเบิกยาสูญหาย

ระเบียบวิธีวิจัย

เป็นการวิจัยแบบพัฒนาเชิงทดลอง โดยมีประชากรคือใบเบิกเวชภัณฑ์ทั้งหมดในแต่ละเดือน ปริมาณและมูลค่ายาที่หมดอายุและอัตรายาขาดคลัง กลุ่มตัวอย่างคือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับโปรแกรม บริหารจัดการเวชภัณฑ์ทั้งในโรงพยาบาลและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล โดยมี Intervention ที่ใช้ในการวิจัย คือการอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้โปรแกรมบริหารจัดการเวชภัณฑ์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย เป็นโปรแกรมบริหารเวชภัณฑ์ที่ร่วมกันพัฒนากับงานสารสนเทศโรงพยาบาลนาโพธิ์ เก็บรวบรวมข้อมูลทุกเดือน ระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2552 ถึง 30 กันยายน 2554 ก่อนการพัฒนาโปรแกรม และระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2554 ถึง วันที่ 30 กันยายน 2558 หลังการพัฒนาโปรแกรม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูป ด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย

ผลการศึกษา

พบว่าการพัฒนาระบบบริหารคลังเวชภัณฑ์โดยนำโปรแกรมบริหารคลังเวชภัณฑ์ที่ฝ่ายเภสัชกรรมร่วมมือกับงานสารสนเทศออกแบบพัฒนาโปรแกรมให้ตรงตามวัตถุประสงค์ของการใช้งานนั้นสามารถลดอัตรายาขาดคลัง มูลค่ายาหมดอายุในหน่วยงานลดลงและลดโอกาสที่ใบเบิกเวชภัณฑ์สูญหายได้อย่างต่อเนื่อง ก่อนการพัฒนามูลค่ายาหมดอายุปี 2552 ถึง 2554 เท่ากับ 48,872.94,50,267.35 และ 63,494.65 บาทตามลำดับ ปัญหายาขาดคลัง 114,35 และ 41 ครั้งตามลำดับ ใบเบิกเวชภัณฑ์หาย 4,3,6 ครั้งตามลำดับ หลังการพัฒนามูลค่ายาหมดอายุปีงบประมาณ 2555 เท่ากับ 46,385.01 บาท ปี 2556 เท่ากับ 37,654.57 บาท ปี 2557 เท่ากับ 20,524.38 บาทปี 2558 เท่ากับ 31,250.52 บาท ยาขาดคลังปีงบประมาณปี 2555 เท่ากับ 28 ครั้ง ปี 2556 เท่ากับ 34 ครั้ง ปี 2557 เท่ากับ 9 ครั้ง ปี 2558 เท่ากับ 7 ครั้ง ใบเบิกเวชภัณฑ์หายปีงบประมาณ 2555,2556,2557 เท่ากับ 0 ครั้งและปี 2558 เท่ากับ 1 ครั้ง

การนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ในงานประจำ

ฝ่ายเภสัชกรรมโรงพยาบาลนาโพธิ์ได้นำโปรแกรมระบบบริหารคลัง เวชภัณฑ์มาใช้เป็นแนวทางในการแก้ปัญหาการบริหารจัดการคลัง พร้อมทั้งได้นำผลงานวิจัยในครั้งนี้ไปเผยแพร่ในงานวิชาการของสหวิชาชีพในระดับอำเภอและHA forum เพื่อขยายองค์ความรู้ออกไปให้ผู้ที่สนใจสามารถนำโปรแกรมดังกล่าวเป็นแนวทางในการบริหารจัดการคลังเวชภัณฑ์ในพื้นที่ของตนต่อไป

บทเรียนที่ได้รับ

การพัฒนาโปรแกรมระบบคลังเวชภัณฑ์ที่ระบุ Max-Min ตรวจสอบปริมาณคงคลัง ตรวจสอบวันหมดอายุของยา จำกัดการเข้าถึงข้อมูล จำกัดการเบิกด้วยระบบ username และจำกัดหน่วยงานที่เบิกได้ ทำให้การบริหารจัดการมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดอัตราเวชภัณฑ์ขาดคลัง ลดมูลค่ายาหมดอายุในหน่วยงานและลดอัตราใบเบิกสูญหายโดยไม่ทราบสาเหตุ นอกจากนั้นยังเอื้อต่อการทำรายงานและเอื้อต่อการทำงาน ตอบสนองต่อความต้องการของหน่วยงานได้เป็นอย่างดี

ปัจจัยแห่งความสำเร็จ

โปรแกรมการบริหารคลังเวชภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพซึ่งเกิดจากความร่วมมือระหว่างหน่วยงานเภสัชกรรมและกลุ่มงานสารสนเทศ ที่นำข้อบกพร่อง อุปสรรคปัญหามาช่วยพัฒนา ปรับปรุง แก้ไขให้เกิดโปรแกรมบริหารเวชภัณฑ์ที่ค่อนข้างสมบูรณ์ เอื้อต่อการทำงานและบริบทของโรงพยาบาลมากขึ้น

Keywords

เกี่ยวกับโรค

ไม่เกี่ยวข้อง

เป็นสิ่งประดิษฐ์

ไม่เป็น

เคยได้รับการตีพิมพ์

ไม่เคย

เคยได้รับการเผยแพร่มาก่อน

็HA forum เมืองทองธานี

รางวัลที่ได้รับ

ไม่เคย