สุขภาพช่องปากเป็นส่วนหนึ่งของการมีสุขภาพดีช่วยเสริมคุณภาพชีวิตเพราะปัญหาสุขภาพช่องปากจะส่งผลต่อระบบอื่นๆของร่างกาย ซึ่งในปัจจุบันแนวคิดการดูแลช่องปากมิใช่การกำจัดโรคอย่างเดียวเท่านั้น แต่ควรดูแลสุขภาพช่องปากให้ยั่งยืนตั้งแต่แรกเริ่มและคงสภาพที่ดีไว้นั่นคือให้ความสำคัญในการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันโรคการส่งเสริมทันตสุขภาพและการป้องกันโรคในช่องปากมุ่งเน้นที่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอนามัย โดยเฉพาะการทำความสะอาดช่องปากและการบริโภคอันเป็นสาเหตุหลักที่ก่อให้เกิดโรคฟันผุจากการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากจังหวัดสุพรรณบุรีปี 2550 พบว่า เด็กอายุ 3 ปีบางปลาม้าเป็นโรคฟันผุร้อยละ 49.65 มีค่าเฉลี่ยผุ ถอน อุด 2.2 ซี่/คน นับเป็นปัญหาทันตสาธารณสุขอำเภอบางปลาม้า ผลของโรคฟันผุทำให้เกิดการสูญเสียฟันน้ำนมก่อนกำหนดมีผลต่อบุคลิกภาพและต่อการพัฒนาการของฟันแท้ จึงควรให้ความสำคัญกับการส่งเสริมสุขภาพและการป้องกันฟันผุ
เพื่อลดอัตราความชุกการเกิดโรคฟันผุในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กไม่เกินเกณฑ์การสำรวจสภาวะช่องปากจังหวัดสุพรรณบุรี ร้อยละ 45
รูปแบบการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ( Action research ) ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการดูแลสุขภาพช่องปากเด็กและพัฒนาแนวทางส่งเสริมทันตสุขภาพเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กบ้านมะขามล้มโดยนำกลยุทธ์การสร้างกระแสหลักทฤษฎีการเรียนรู้และเทคนิคการติดตามประเมินผลมาประยุกต์ใช้ ประชากรกลุ่มเป้าหมาย คือ ผู้ปกครองและเด็กในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านมะขามล้มจำนวน 100 คน
จากการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากของเด็กพบว่าอัตราความชุกการเกิดโรคฟันผุ มีแนวโน้มลดลงจากร้อยละ 44.44,42.88 และ 39.28 ตามลำดับ เด็กเลิกนมขวดและไม่หลับคาขวดนมภายใน 1 เดือน พฤติกรรมการไม่นำขนมหวาน ขนมกรุบกรอบมากินในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กทำได้ ร้อยละ 100 นอกจากนี้ยังส่งผลให้เกิดกระแสการดูแลสุขภาพช่องปากในชุมชน โดยพบว่ากลุ่มผู้ปกครองได้จัดทำกติกาของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กร่วมกันที่จะไม่นำขนมกรุบกรอบมากินในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จัดเตรียมสถานที่การแปรงฟันของเด็กทั้งที่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กและที่บ้านเพื่อเป็นการสร้างสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพของเด็ก
ด้วยการวิจัยและพัฒนาเป็นการปฏิบัติกิจกรรมไปพร้อมๆกับการแก้ปัญหาโดยการร่วมคิดร่วมทำร่วมแก้ไขเรามีหน้าที่ให้ข้อมูล ความรู้ที่ถูกต้อง ให้ชุมชนรับรู้ถึงปัญหาด้วยตนเอง มีการนำปัญหามาวิเคราะห์และแก้ไขอย่างต่อเนื่อง พบว่า เกิดการเรียนรู้ร่วมกันในชุมชนทุกภาคส่วน มีการทำงานเป็นทีม เด็กได้รับการดูแลอย่างครอบคลุม เกิดความสามัคคีในชุมชน
ควรมีการกำหนดมาตรการร่วมกันในชุมชนเรื่องการจำหน่ายขนมกรุบกรอบ ลูกอมให้แก่เด็กและควรหาขนม อาหารที่มีประโยชน์ในชุมชนเพื่อเป็นทางเลือกในการจำหน่ายทดแทน การอ่อนน้อมถ่อมตนในการเข้าทำงานกับชุมชน การให้ความสำคัญกับทีมงาน การชมเชยให้กำลังใจทีมงานเป็นสิ่งสำคัญทำให้เกิดผลสำเร็จ
ความไม่รู้กลายเป็นความอยากรู้ อยากทำ ความตั้งใจในการทำงานวิจัยในโรงพยาบาลชุมชน ความมุ่งมั่นและความท้าท้ายในสิ่งที่ไม่เคยทำ ทำให้เกิดแรงบันดาลใจในการทำงานมากยิ่งขึ้น การทำงานในชุมชนทำให้สนุกกับการทำงาน เกิดการทำงานอย่างมีความสุข
ไม่เป็น
ไม่เคย
วิชาการกระทรวงสาธารณสุขประจำปี 2555 หอประชุมนานาชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ จังหวัดสงขลา 2555
ผลงานวิชาการ ดีเด่น กระทรวงสาธารณสุข ประเภท Poster Presentation สำนักวิชาการ กระทรวงสาธารณสุข