การเปรียบเทียบประสิทธิผลของการเช็ดตัวลดไข้และการติดแผ่นไฮโดรเจลต่อระดับอุณหภูมิ ของผู้ป่วยเด็กที่มีไข้

ที่มา

อาการไข้ เป็นปัญหาที่พบบ่อยในเด็ก เด็กที่มีไข้สูงต้องได้รับการดูแลเพื่อลดไข้โดยเร็วเนื่องจากอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่ายและรุนแรงกว่าผู้ใหญ่ ปัจจุบันการลดไข้มีหลายวิธี ได้แก่การให้ยาลดไข้ การเช็ดตัวลดไข้ และการติดแผ่นเจล เป็นต้น การเช็ดตัวตามปกติทั่วไปมักจะใช้น้ำอุ่นและผ้าเช็ดตัวหลายผืนแม้จะสามารถลดอุณหภูมิกายได้ แต่ยังมีรายงานการศึกษาค่อนข้างน้อย สำหรับการเช็ดตัวลดไข้ที่ผู้ศึกษาคิดขึ้นอาศัยทฤษฎีการนำพาความร้อนออกจากร่างกายโดยใช้น้ำธรรมดาร่วมกับการให้ยาลดไข้ มีวิธีการเช็ดไม่ซับซ้อนและจัดหาอุปกรณ์ได้ง่าย ส่วนการติดแผ่นไฮโดรเจลเป็นวิธีการลดไข้ที่ใช้กันแพร่หลายแต่กลไกการลดไข้ยังไม่ชัดเจนและราคาค่อนข้างสูง

วัตถุประสงค์

เพื่อเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยระดับอุณหภูมิกายก่อนและหลังจากการเช็ดตัว 2 วิธี และการติดแผ่นไฮโดรเจล

ระเบียบวิธีวิจัย

การวิจัยแบบทดลอง(A Randomized Control Trial)ชนิดสามกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษา ณ. หอผู้ป่วยกุมารเวชกรรม 1 โรงพยาบาลพระปกเกล้า ตั้งแต่ ส.ค. 54 – ธ.ค. 55 สุ่มตัวอย่างแบบง่าย จำนวน 81 ราย แบ่งเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มละ 27 ราย กลุ่มแรกได้รับการเช็ดตัวด้วยวิธีที่1ด้วยน้ำธรรมดาลักษณะการเช็ดไม่มีทิศทาง กลุ่มที่ 2 เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 2 ด้วยน้ำอุ่นเช็ดทิศทางย้อนรูขุมขน และกลุ่มที่ 3 ติดแผ่นไฮโดรเจล เก็บข้อมูลด้วยแบบบันทึกข้อมูลทั่วไป สิ่งแวดล้อม และอุณหภูมิร่างกาย ที่เวลา 30 และ 60 นาที วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ และการวิเคราะห์ความแปรปรวน

ผลการศึกษา

เมื่อเช็ดตัวและติดแผ่นไฮโดรเจลครบ 30 นาที พบว่า ค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิที่ลดลงในกลุ่มที่เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 1 ลดลงมากกว่ากลุ่มที่เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Mean diff = -.6815 ํC; 95%CI = -1.105, - .257; P <0.001) และลดลงมากกว่ากลุ่มที่ติดแผ่นไฮโดรเจล อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Mean diff = -1.063 ํC; 95%CI = -1.487, -.638; P <0.000) ส่วนกลุ่มที่เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 2 และกลุ่มติดแผ่นไฮโดรเจลมีค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิที่ลดลงไม่แตกต่างกัน และที่เวลา 60 นาที พบว่า ค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิที่ลดลงในกลุ่มที่เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 1 ลดลงมากกว่ากลุ่มที่เช็ดตัวด้วยวิธีที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (Mean diff = -.559 ํC; 95%CI = -1.040, -.077; P <0.05) และเมื่อเปรียบเทียบกลุ่มที่ได้รับการเช็ดตัวทั้ง 2 แบบ กับกลุ่มที่ติดแผ่นไฮโดรเจล พบว่า ค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิที่ลดลงไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ

การนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์ในงานประจำ

การเช็ดตัวด้วยน้ำธรรมดาลักษณะการเช็ดไม่มีทิศทางสามารถลดอุณหภูมิกายของผู้ป่วยเด็กที่มีไข้ได้มากที่สุด ทีมสุขภาพสามารถสอนให้ผู้ดูแลเข้าใจวิธีการได้ง่าย เตรียมอุปกรณ์ได้สะดวก และให้การดูแลเมื่อเด็กมีอาการไข้ได้ด้วยตนเองที่บ้านได้อย่างต่อเนื่อง จัดทำเป็นแนวทางการสอนนักศึกษาที่ขึ้นฝึกปฏิบัติงานและเผยแพร่ให้ทีมสุขภาพปฏิบัติ

บทเรียนที่ได้รับ

การใช้กระบวนการวิจัยจากงานประจำช่วยพัฒนาวิธีการลดไข้ในเด็กได้ โดยผู้ดูแลสามารถจดจำและปฏิบัติต่อเนื่องได้ง่าย ส่งผลให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลเพื่อลดอาการไข้ได้อย่างรวดเร็ว ทันท่วงที และช่วยป้องกันการเกิดอันตรายจากภาวะไข้สูงในเด็ก

ปัจจัยแห่งความสำเร็จ

ความร่วมมือของทีมและการเห็นความสำคัญของการลดไข้ในเด็กโดยต้องการพัฒนารูปแบบการลดไข้ที่มีประสิทธิภาพเหมาะกับสถานการณ์ปัจจุบัน

Keywords

เกี่ยวกับโรค

ไข้ในเด็ก

เป็นสิ่งประดิษฐ์

ไม่เป็น

เคยได้รับการตีพิมพ์

วารสารศูนย์การศึกษาแพทย์ศาสตร์คลินิค ร.พ.พระปกเกล้า

เคยได้รับการเผยแพร่มาก่อน

งานวิชาการโรงพยาบาลพระปกเกล้า โรงพยาบาลพระปกเกล้า 2556

รางวัลที่ได้รับ

ไม่เคย